• 17 lutego 2025

Monodram ” Mianujom mie Hanka”

Moje oświadczenie, które wygłosiłem 5 lutego podczas posiedzenia Sejmu:
„W poniedziałek 27 stycznia w Teatrze Telewizji w pierwszym programie TVP został wyemitowany monodram ˝Mianujom mie Hanka˝. Chyba nigdy żadne przedstawienie emitowane w Teatrze Telewizji nie wzbudziło równie wielkich emocji. Według danych TVP jego widownia w czasie premiery wynosiła blisko 0,5 mln. Internet został zalany reakcjami na spektakl, a jego premiera była w kolejnych dniach głównym tematem rozmów na Śląsku. Nie mam wątpliwości, że w tysiącach śląskich domów ludzie płakali przed telewizorami. Mam nadzieję, że w wielu miejscach poza Śląskiem widzowie mieli okazję dowiedzieć się czegoś o Górnym Śląsku, krainy tak mocno nieznanej w Polsce.
Autorem monodramu jest Alojzy Lysko, śląski pisarz, nauczyciel, samorządowiec, także polityk, był jedną kadencję posłem na Sejm – autor wielu książek o Śląsku i śląskiej historii, m.in. publikacji ˝To byli nasi ojcowie˝ poświęconej ślązakom wcielanym do Wermachtu w czasie II wojny światowej.
W spektaklu rewelacyjnie zagrała Grażyna Bułka. Jego reżyserem jest Mirosław Neinert, a spektakl od kilku lat znajduje się w repertuarze Teatru Korez. Poza siedzibą teatru był wystawiany w wielu miejscach, także niedawno w Sejmie i w Parlamencie Europejskim.
Grażyna Bułka zaprezentowała postać ślązaczki wspominającej swoje życie na Górnym Śląsku w XX w., a więc w czasie bardzo burzliwym dla Śląska. Wichry dziejów – wojny, plebiscyt i trzy powstania, zmiany przynależności państwowej i ustrojów zmuszały Ślązaków do dokonywania wyborów i określania swojego stanowiska wobec tych zmian.
Los bohaterki monodramu, będący syntezą przeżyć wielu Ślązaków, był przejmujący – wcielanie męża i synów do niemieckiej armii, przymusowe włączanie dzieci do organizacji nazistowskich i komunistycznych, cierpienia zadawane przez Niemców, Polaków czy armię sowiecką, której żołnierze, wchodząc na Śląsk, dostali zgodę na bezkarne gwałty, rabunki i zabójstwa. Na przemian przymusowa polonizacja i germanizacja. Ten ciąg plag zadawanych przez historię zamyka emigracja najbliższych i samotna starość.
˝Mianujom mie Hanka˝ to przejmujący tekst i brawurowa gra aktorki. Dostarcza przejmujących przeżyć i może być doskonałym sposobem przybliżenia wiedzy o Śląsku i Ślązakach, tego, dlaczego wielu z nich podkreśla swoją odrębność i dlaczego mają prawo jak bohaterka sztuki uważać się właśnie za Ślązaków i odrzucać żądanie określenia się, którego brutalnie wymagali od nich funkcjonariusze zarówno niemieccy, jak i polscy.
Przedstawienie dostępne jest w streamingowym serwisie Telewizji Polskiej. Mam nadzieję, że będzie oglądane jak najczęściej, a dzięki niemu poznanie i zrozumienie Śląska przez Polskę będzie rosło. Jego twórcom, Alojzemu Lysce, Mirosławowi Neinertowi i Grażynie Bułce z serca dziękuję za wzruszenia, których nam dostarczyli.”